عایق کاری سيم پیچ های چند لایه یکی از مهم ترين مراحل در ساخت ترانسفورماتور ها، موتور های الکتريکی، ژنراتور ها و انواع تجهيزات مبتنی بر سيم پيچی است. در اين فرآيند، هدف اصلی اين است که از تماس الکتريکی و حرارتی بين لایه ها جلوگيری شود تا سيم پيچ بتواند در برابر ولتاژ های بالا، دمای زياد و ارتعاش های مکانيکی مقاوم بماند. يکی از بهترين و استاندارد ترين عايق هایی که در صنايع الکتريک برای اين کار استفاده می شود پريشمان است. اين ماده سال ها است که به دليل مقاومت الکتريکی بالا، دوام حرارتی مناسب و انعطاف پذيری عالی، به عنوان يک گزينه مطمئن برای عایق کاری لایه ای سيم پيچ ها شناخته می شود.
پريشمان در حقيقت نوعی کاغذ الکتريکی بسيار با کيفيت است که به صورت ورق های نازک توليد می شود و با وجود ضخامت کم، قدرت عايقی بالايی دارد. به همين دليل در سيم پيچ های چند لایه که فضا محدود است، استفاده از آن بسيار مناسب خواهد بود.
جهت خرید و اطلاع از قیمت سیم لاکی مسی برروی لینک مربوطه کلیک نمایید.
چرا در سيم پیچ های چند لایه از پريشمان استفاده می شود؟
در سيم پيچ های چند لایه، فاصله بين لایه ها بسيار کم است و کوچک ترين ضعف در عایق باعث اتصال کوتاه، سوختن سيم پيچ و آسيب شديد به دستگاه می شود. پريشمان چند مزيت اساسی دارد که آن را برای اين نوع سيم پيچی به يک انتخاب ايده آل تبديل می کند:
1. مقاومت الکتريکی بالا
پريشمان قادر است ولتاژ های بالا را بدون تخليه الکتريکی تحمل کند. اين موضوع در سيم پيچ های چند لایه که اختلاف ولتاژ بين لایه ها زياد است، بسيار مهم است.
2. تحمل حرارتی مناسب
سيم پيچ ها در ترانس ها، موتور ها و تجهيزات صنعتی همواره در معرض گرما هستند. پريشمان می تواند دمای بالا را بدون تغيير شکل يا کاهش کيفيت تحمل کند.
3. انعطاف پذيری بالا
يکی از مشکلات عایق کردن سيم پيچ های چند لایه، پيچيدگی هندسی آن ها است. پريشمان به دليل انعطاف پذيری، به راحتی دور سيم ها قرار می گيرد و سطح کاملا يکنواختی ايجاد می کند.
4. ضخامت کم و کارايی بالا
در سيم پيچ های چند لایه فضای بسيار محدود است و نبايد ضخامت عایق زياد باشد. پريشمان با وجود ضخامت کم، قدرت عايقی فوق العاده ای ارائه می دهد.
5. مقاومت در برابر رطوبت
رطوبت يکی از دشمنان اصلی سيم پيچ ها است. پريشمان دارای مقاومت قابل قبول در برابر جذب رطوبت است و می تواند عمر سيم پيچ را افزايش دهد.
بیشتر بخوانید : انتخاب قطعات مقاوم برای سیستم های پرسرعت
مراحل عایق کاری سيم پیچ های چند لایه با پريشمان
برای اينکه عایق کاری به شكل استاندارد انجام شود، مراحل زير معمولا در کارگاه های تخصصی سيم پيچی دنبال می شود:
مرحله 1: تميز کردن سيم ها
قبل از عایق کاری، هر گونه گرد و غبار، چربی يا آلودگی بايد از سطح سيم ها برداشته شود. اين کار باعث می شود پريشمان بهتر به سطح بچسبد.
مرحله 2: برش پريشمان
پريشمان در ضخامت ها و عرض های مختلف توليد می شود. تکنسين بايد متناسب با نوع سيم پيچ، عرض مناسب را انتخاب کرده و آن را دقيق برش بزند.
مرحله 3: قرار دادن پريشمان بين لایه ها
در سيم پيچ های چند لایه، بين هر دو لایه سيم، يک لايه پريشمان به صورت کاملا يکنواخت قرار داده می شود تا از تماس الکتريکی جلوگيری شود.
مرحله 4: فشرده سازی سيم پيچ
بعد از افزودن عایق، سيم پيچ معمولا فشرده می شود تا لایه ها کاملا روی هم بنشينند و هيچ فضای خالی باقی نماند.
مرحله 5: عمليات حرارتی يا آغشته سازی
در برخی موارد برای افزايش مقاومت حرارتی و جلوگيری از نفوذ رطوبت، سيم پيچ آغشته به رزین يا روغن عايقی می شود.
بیشتر بخوانید : محافظت از موتور و ترانس با روش های ساده
مزيت های استفاده از پريشمان نسبت به عایق های ديگر
هرچند انواع مختلفی از عایق های الکتريکی مانند مایلار، نومکس، ورق فایبرگلاس و کاغذهای خاص موجود هستند، اما پريشمان همچنان در بسياری از سيم پيچ های صنعتی انتخاب اول است. دلایل اين برتری عبارتند از:
- قيمت مناسب در مقابل کارايی بالا
- سهولت استفاده و برش در کارگاه
- امکان تحمل ولتاژ های بالا
- سازگاری با روغن های ترانسفورماتور
- وزن کم و تاثير حداقلی بر ابعاد سيم پيچ
بیشتر بخوانید : بررسی سیم لاکی سازگار با محیط زیست با روکش های جدید
چه دستگاه هایی از سيم پیچ های چند لایه با عایق پريشمان استفاده می کنند؟
طيف گسترده ای از تجهيزات الکتريکی به واسطه مقاومت بالا و انعطاف پذيری پريشمان از آن استفاده می کنند، از جمله:
- ترانسفورماتور های توزيع و قدرت
- موتور های الکتريکی صنعتی
- ژنراتور های بزرگ
- سيم پيچ های القايی
- انواع چوک ها و راکتور ها
- منابع تغذيه صنعتی
بیشتر بخوانید : بررسی سیم لاکی سازگار با محیط زیست با روکش های جدید
سخن پايانی
عایق کاری سيم پیچ های چند لایه با پريشمان يک فرآيند بسيار حساس و تخصصی است که تاثير مستقيمی بر طول عمر، بهره وری و ايمنی تجهيزات الکتريکی دارد. استفاده از پريشمان به دليل مقاومت الکتريکی بالا، تحمل دما، انعطاف پذيری و قيمت مناسب، آن را به يکی از محبوب ترين عایق های صنعتی تبديل کرده است. اگر سيم پيچ دستگاهی دچار آسيب شده يا قصد باز پيچی آن را داريد، انتخاب عایق مناسب و اجرای صحيح فرآيند عایق کاری، مهم ترين قدم برای جلوگيری از خرابی های آينده خواهد بود.
سوالات متداول
عایق پريشمان چه ماندگاری ای دارد؟
در صورت استفاده صحيح و عدم تماس با رطوبت و حرارت بيش از حد، پريشمان می تواند سال ها بدون افت کيفيت دوام بياورد.
آيا می توان سيم پيچ های سوخته را دوباره با پريشمان عایق کرد؟
بله. در باز پيچی سيم پيچ ها امکان استفاده مجدد از عایق پريشمان وجود دارد، البته بايد نوع و ضخامت مطابق استاندارد انتخاب شود.
آيا پريشمان برای سيم پيچ های ولتاژ بالا مناسب است؟
بله، به شرط اينکه ضخامت مناسب انتخاب شود و تعداد لايه های عایق طبق استاندارد اعمال گردد.
آيا پريشمان در برابر حرارت مقاوم است؟
تا حد قابل قبولی مقاوم است و در بسياری از موتور ها و ترانس های صنعتی عملکرد خوبی نشان می دهد.
